De bevestigende kracht van prompts
Prompting is de nieuwe vorm van Google-searchen. Maar waar je bij Google nog wordt blootgesteld aan tegengeluiden, kun je bij ChatGPT je vraag zo sturen dat het systeem precies zegt wat je al dacht. Vraag je: “Waarom is e-mailmarketing dood?” dan krijg je een lijstje met argumenten waarom e-mailmarketing inderdaad op sterven na dood is. Vraag je daarentegen: “Waarom is e-mailmarketing relevanter dan ooit?” dan krijg je precies het tegenovergestelde. Beide kloppen afhankelijk van wat je wilt horen.
AI als spiegel, niet als sparringpartner
We zien ChatGPT vaak als een slimme sparringpartner, maar meestal gebruiken we het onbewust als een spiegel. Een spiegel die onze aannames netjes terugkaatst in professioneel klinkende taal. Het voelt als een second opinion, maar in werkelijkheid is het vaak een geavanceerde ja-knikker.
Also Read
In brainstorms, contentcreatie of strategieontwikkeling sluipt confirmation bias er makkelijk in. Je zoekt een haakje voor een nieuwe campagne, en je prompt is onbewust gestuurd: “Waarom vinden consumenten duurzaamheid belangrijker dan prijs?” Je krijgt precies wat je zocht. Maar de echte vraag is misschien: “Wanneer geven consumenten prijs voorrang op duurzaamheid, en waarom?”
Bias versterkt bias
De echte valkuil is niet dat ChatGPT bias heeft (hoewel dat ook zo is), maar dat het jouw eigen bias versterkt. AI is een versterker en geen waarheidszoeker. Zeker in teams waar AI-tools worden gebruikt voor strategische keuzes, kan dat gevaarlijk zijn. Je valideert je eigen denkrichting, bouwt er presentaties en beslissingen op, en niemand heeft door dat de fundering van het idee is gebaseerd op een slecht gestelde vraag.
Hoe doorbreek je dit?
De oplossing ligt niet in het vermijden van AI, maar in het bewuster gebruiken ervan. En dat begint bij je prompts:
- Stel vragen vanuit verschillende perspectieven.
- Vraag expliciet om tegenargumenten.
- Gebruik prompts als: “Wat zou iemand zeggen die het hier totaal niet mee eens is?”
- Laat ChatGPT meerdere scenario’s schetsen in plaats van één eenduidig antwoord.
De kracht van ChatGPT zit niet in het gelijk geven, maar in het verrassen. Maar dan moet je het wel toestaan.
Tot slot
Confirmation bias is geen AI-probleem, want het bestond altijd al. Het is een menselijk probleem dat AI uitvergroot. Wie zichzelf wil ontwikkelen als professional – of je nu marketeer, strateeg of copywriter bent – moet niet alleen beter leren prompten, maar vooral leren twijfelen.
Want de beste vraag aan ChatGPT is soms niet: “Heb ik gelijk?”, maar: “Wat zie ik over het hoofd?”
